मुख्यमंत्री पशुस्वास्थ्य योजना

तारीख : 25/02/2019 -

“मुख्यमंत्री पशुस्वास्थ्य योजना” फिरती पशुचिकित्सा पथके.

मा. मंत्री, वित्त महाराष्ट्र शासन यांनी 2017 रोजीच्या अर्थसंकल्पीय अधिवेशनामध्ये पशुपालकांच्या दारापर्यंत पशुआरोग्य सेवा उपलब्ध करुन देण्यासाठी राज्यात 349 फिरत्या पशुवैद्यकीय चिकित्सालयाची स्थापना करण्याची घोषणा केली होती. त्यास अनुसरून योजने अंतर्गत राज्यातील 349 ग्रामीण तालुक्यांमध्ये स्थापन करावयाच्या फिरत्या पशुचिकीत्सा पथकांपैकी प्रथम टप्प्यात 80 तालुक्यांमध्ये नवीन 80 फिरते पशुचिकीत्सा पथके स्थापन करण्यास मान्यता दिली. पशुपालकांच्या दारापर्यंत पशुआरोग्य सेवा उपलब्ध करुन देण्यासाठी शा. नि. पविआ-1017/प्र.क्र. 87/पदुम-3, मुंबई-32, दि.25.02.2019 नुसार राज्यातील 32 जिल्ह्यातील 73 तालुक्यांमध्ये सुसज्ज वाहनांसह फिरती पशुवैद्यकीय पथके कार्यरत आहेत.

लाभार्थी:

कॉलसेंटरकडे दि.31.07.2025 रोजी पर्यंत राज्यातून 16,61,184 पशुपालकांनी संपर्क साधला होता. त्यापैकी सध्या कार्यरत असलेल्या फिरत्या पशुचिकीत्सा पथकांमार्फत 8,74,593 पशुंना पशुवैद्यकीय सेवा पुरविण्यात आलेल्या आहेत. 2,01,755 पशुपालकांना पशुआरोग्य, पशुसंवर्धन विभागाच्या विविध योजना या विषयी मार्गदर्शन तसेच सल्ला देण्यात आलेला आहे.

फायदे:

सदर फिरत्या पशुचिकित्सा पथकांमार्फत रोग निदानासाठी सूक्ष्मदर्शक, शस्त्रक्रिया साहित्य, कृत्रिम रेतनासाठी उपकरणे, औषधी, शवविच्छेदन व नमुने गोळा करणेसाठी साहित्य उपलब्ध असल्याने पशुपालकांना पशुंचे अचूक व वेळेत रोगनिदान करुन घेणे शक्य आहे. याबरोबरच विस्तार कार्यासाठी उपयुक्त दूरचित्रवाणी व ध्वनीक्षेपक संच उपलब्ध आहे. तसेच फिरत्या पशुचिकित्सा पथकांमार्फत दुर्गम व डोंगराळ भागातील पशुपालकांना दारापर्यंत सेवा उपलब्ध करुन घेणे शक्य आहे.

अर्ज कसा करावा

(कार्यपध्दती) :- पशुसंवर्धन आयुक्तालय, पुणे येथे मध्यवर्ती कॉल सेंटर BFIL यांचे सहाय्याने कार्यान्वित असून 1962 या टोल फ्री क्रमांकावर संपर्क साधून आवश्यक पशुवैद्यकीय सेवा, फिरते पशुचिकित्सा पथकांद्वारे पशुपालकांच्या दारात उपलब्ध करून देण्यात येत आहेत. क्षेत्रीय स्तरावरुन पशुपालकांकडून पशुचिकित्सा व इतर अनुषंगिक बाबींसाठी प्राप्त होणाऱ्या विनंतीची नोंद प्रशिक्षीत मनुष्यबळामार्फत संगणक प्रणालीवर तात्काळ घेण्यात येते. वेळेत पशूंवर उपचारासाठी पशुवैद्यकिय सेवेबाबतची विनंती मध्यवर्ती कॉल सेंटर मार्फत नजीकच्या पशुवैद्यकिय दवाखाना अथवा फिरत्या पशुचिकित्सा पथकाकडे अग्रेषित करण्यात येते. रोग लक्षणांचे गांर्भीय लक्षात घेवून वर्गीकृत केलेल्या 108 पशुरोगांमधील रोग लक्षणांशी तुलना करुन पशुवैद्यकिय अधिकाऱ्यास अंदाजीत रोग त्याअनुषंगाने अपेक्षीत कमाल प्रतिसाद वेळ याबाबत 1962 पशुधन संजिवनी ॲपद्वारे माहिती तात्काळ कळविली जाते. याबरोबरच पशुपालकास एसएमएसद्वारे त्यांच्याकडे भेट देणाऱ्या पशुवैद्यकिय अधिकाऱ्याचे नाव व दुरध्वनी क्रमांक कळविला जातो. पशुवैद्यकास सदरची माहिती कॉल सेंटर कडून मिळाल्या नंतर एक तासाच्या आत पशुपालकासोबत संपर्कानंतर भेटीची वेळ अंतिम केली जाते. रोग लक्षणानुसार विहित केलेल्या कालावधीत पशुवैद्यकाने भेट देवून उपचार व अनुषंगीक बाबींची माहिती 1962 पशुधन संजिवनी ॲप मध्ये अद्यावत करणे अपेक्षित आहे. उपचार पूर्ण होवून ॲपमध्ये माहिती अद्यावत झाल्यानंतर कॉल सेंटरद्वारे पशुपालकाशी संपर्क करुन त्याला सदर सेवेबद्दलचे अभिप्राय विचारले जातात.

फाईल्स:

शासन निर्णय २५-०२-२०१९ (3 MB) शासन निर्णय २९-०४-२०२१ (172 KB) शासन निर्णय १८-०५-२०२१ (167 KB) शासन निर्णय १४-०३-२०२२ (1 MB) शासन शुद्धिपत्रक १३-०६-२०२५ (142 KB) शासन निर्णय २८.०६.२०१९ (225 KB) शासन निर्णय १५.०१.२०२१ (67 KB)